Tworzenie lepszego klimatu do nauki i lepszych wyników w nauce poprzez promocję wśród uczniów i nauczycieli postaw opartych na tolerancji wobec wszelkiej odmienności/inności, poszanowaniu praw człowieka i godności ludzkiej oraz poszukiwaniu wzajemnego zrozumienia i radzenia sobie z napięciami czy konfliktami – to główne cele nowego projektu Fundacji Polskiej Akademii Nauk „Szkoła dla wszystkich – od tolerancji do integracji”.

Nowy projekt służy również popularyzacji wiedzy naukowej z zakresu nauk społecznych (perspektywa psychologiczna, socjologiczna i pedagogiczna) na temat:

1. postaw tolerancji, szacunku, poszanowania godności osobistej wśród uczniów;
2. otwartości na wielokulturowość;
3. relacji pomiędzy tolerancją a procesami integracji i współpracy w środowisku szkolnym.

Przedsięwzięcie jest odpowiedzią na zachodzące procesy w systemie edukacji związane z coraz większa liczbą dzieci cudzoziemskich w szkołach.

Do projektu zostaną zaproszeni przedstawiciele środowiska nauki, oświaty czy organizacje pozarządowe, które w swojej działalności podejmują kwestie szeroko rozumianej tolerancji i równości w szkołach, rozumianych w duchu personalistycznej koncepcji osoby.  Planowane są następujące działania:

1. Promowanie wiedzy dotyczącej problemu tolerancji, równości, szacunku wobec osób odmiennych kulturowo.

• Spotkania (w formie pogadanek) uczniów z osobami, które pochodzą z innych kultur i mają doświadczenie życia w wielu systemach społeczno-kulturowych.
• Warsztaty w zakresie wielokulturowości dla uczniów, znaczenia tolerancji i otwartości uczniów w kontekście integracji szkolnej, stereotypów, dyskryminacji czy uprzedzeń w środowisku wielokulturowym, dyskusje na tematy związane z tolerancją. Prowadzenie – specjaliści zajmujący się naukowo tematem wielokulturowości i tolerancji.
• Warsztaty organizowane przez badaczy oraz organizacje pozarządowe (ekspertów i praktyków) dla kadry pedagogicznej w zakresie wielokulturowości, znaczenia tolerancji i otwartości uczniów w kontekście integracji szkolnej, stereotypów, dyskryminacji czy uprzedzeń w środowisku wielokulturowym.

Celem powyższych spotkań jest stworzenie lepszego klimatu do nauki i lepszych wyników w nauce poprzez promocję wśród uczniów i nauczycieli postaw opartych na tolerancji wobec wszelkiej odmienności/inności, poszanowaniu praw człowieka i godności ludzkiej oraz poszukiwaniu wzajemnego zrozumienia i radzenia sobie z napięciami/konfliktami.

Ponadto planowane są wydarzenia integrujące środowisko naukowe, szkolne oraz organizacje pozarządowe. Celem tych spotkań, realizowanych w formie paneli dyskusyjnych (z udziałem naukowców polskich i międzynarodowych), jest dzielenie się wiedzą naukową oraz ekspercką w zakresie wskazanej problematyki. Uczestnicy: specjaliści zajmujący się naukowo tematem wielokulturowości i tolerancji, przedstawiciele NGO (eksperci i praktycy), przedstawiciele administracji samorządowej, dyrektorzy szkół, kadra pedagogiczna, uczniowie szkół ponadpodstawowych.

2. Inicjowanie wśród uczniów działań, które będą rozwijać kompetencje w zakresie kształtowania i rozwijania u uczniów postaw tolerancji, szacunku, poszanowania praw człowieka. Planowany jest konkurs dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych, którego założeniem jest „uchwycenie” na zdjęciu lub krótkim filmiku realizacji wartości tolerancji/szacunku wobec innych/równości w życiu codziennym.
3. Zainicjowanie nowej jakości we wspólnych relacjach pomiędzy światem nauki – światem badaczy a praktykami mierzącymi się z problemami we wskazanym obszarze. Założeniem projektu jest stworzenie trwałej platformy dla efektywnej współpracy poprzez popularyzację osiągnięć naukowych, pracy naukowców, badań naukowych i promocję nauki. Miejscem dyskusji będzie – poza wspólnymi spotkaniami – przestrzeń wirtualna. Na potrzeby projektu zostanie utworzona strona internetowa oraz konta w mediach społecznościowych, na których będą promowane wyniki badań oraz relacje ze wspólnych działań.
4. Prowadzenie ogólnopolskich badań społecznych (ilościowych) wśród uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych na temat tolerancji oraz jej znaczenia w kontekście procesu integracji. Ze względu na migracje, których jednej z głównych przyczyn należy upatrywać w wojnie toczącej się na Ukrainie, obserwowane zmiany są bez precedensu. Badania w tym zakresie, bazujące na dotychczasowych ustaleniach naukowych, pozwolą na rozwijanie wiedzy naukowej na temat relacji pomiędzy tolerancją a integracją w szkołach, do których uczęszczają uczniowie cudzoziemscy.

Projekt „Szkoła dla wszystkich – od tolerancji do integracji” jest dofinansowany ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą „Społeczna odpowiedzialność nauki II” (moduł „Popularyzacja nauki”). Numer umowy: POPUL/SN/0295/2023/01.

TERMIN REALIZACJI: 1 października 2023 do 30 września 2024.

Udział w projekcie jest bezpłatny.

Projekt „Szkoła dla wszystkich – od tolerancji do integracji” został objęty Honorowym Patronatem Lubelskiego Kuratora Oświaty.

Patronat nad Projektem objął również Instytut Badań Edukacyjnych.